Đến với huyện Mù Cang Chải những ngày tháng 5 này, du khách không chỉ được khám phá vẻ đẹp thiên nhiên hùng vỹ của những thửa ruộng bậc thang, tham gia festival dù lượn bay trên mùa nước đổ, mà còn được hòa mình vào các trò chơi truyền thống của đồng bào Mông, trong đó có ném pao. Có thể nói trò chơi ném Pao của người Mông ở Mù Cang Chải là nét đẹp truyền thống để tôn vinh những giá trị văn hóa bản sắc đặc trưng của người Mông vùng cao Mù Cang Chải.
Đồng bào Mông ở vùng cao Tây Bắc có rất nhiều trò chơi dân gian đặc sắc. Trong đó ném Pao là 1 trò chơi không thể thiếu trong các dịp lễ quan trọng, ném pao không chỉ giúp gắn kết cộng đồng mà đây còn là dịp để nam, nữ có cơ hội giao lưu, tìm hiểu tiến tới hôn nhân. Nét đẹp truyền thống này vẫn đang được đồng bào Mông, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái gìn giữ bảo tồn cho các thế hệ mai sau.
Cô gái mông xúng xính quần áo đẹp.
Đối với đồng bào Mông nói chung và đồng bào Mông huyện Mù Cang Chải nói riêng, ném pao đã trở thành 1 trò chơi truyền thống độc đáo không thể thiếu trong các ngày Tết, các lễ hội truyền thống của người Mông như Lễ hội Gầu Tào. Không chỉ là trò chơi mang tính giải trí mà ném pao còn góp phần gắn bó cộng đồng.
Để làm ra một quả Pao vừa tròn, đẹp thì trước hết người phụ nữ Mông phải chọn vải và dây lạnh để làm trái pao. Công đoạn trước tiên là phải lấy vải cắt thành từng rãnh, sau đó đem cuốn tròn, lấy dây lanh tiếp tục cuốn xung quanh trái pao cho đến khi quả pao tròn vừa tay, rồi tiếp tục lấy vải láng cắt sao cho vừa quả pao, đem khâu tạo thành những đường chỉ. Khi khâu vải phải cuộn thật chặt, khi nào thấy căng tròn mới được. Quả pao phải tự tay khâu bởi theo quan niệm của người Mông, quả pao là tượng trưng cho sự kiên trì, bền bỉ, là sự sinh sôi và phát triển.
Cô gái H’mong gửi những tình cảm theo quả Pao cho người bắt được.
Ném Pao không chỉ đơn thuần là trò chơi mà ẩn chứa trong đó bao điều kỳ thú. Ban đầu, các chàng trai cô gái chỉ chơi cho vui theo từng nhóm, sau đó đôi nam nữ nào ưng nhau sẽ ném quả pao cho nhau và cứ ném qua, ném lại hàng giờ, hàng ngày mà không biết chán. Với trò chơi này, mọi mệt mỏi, nhọc nhằn của 1 năm đều được xua tan.
Rất đông các bạn trẻ dân tộc đi chơi hội.
Chị Hảng Thị Bla – xã Chế Cu Nha, cho biết: Năm nay hưởng ứng cho năm du lịch Lào Cai – Tây Bắc nhóm chị em chúng tôi chuẩn bị khâu quả Pao cho con gái để đi ném pao cho Festival dù lượn tại đèo cao phạ “Bay trên mùa nước đổ” năm 2017.
Video trò chơi Ném Pao tại Mù cang chải Yên Bái
Trong khi chơi, họ giao ước với nhau về số lần ném, số lần bắt được pao, nếu bên nào thua thì phải hát một bài hoặc làm một điều gì đó mà cả đội quy định. Các chàng trai người Mông thể hiện sự mạnh mẽ của mình qua cách thổi khèn và trò đánh quay. Qua quả pao, nam nữ hiểu ý tình của nhau và rồi nên duyên từ đó. Vợ chồng anh Lý A Hờ, bản Dề Thàng, xã Chế Cu Nha là một minh chứng, anh tâm sự: “Nhà mình ở ngay thửa ruộng “điểm hẹn ném pao” của nhân dân trong bản. Mình được chứng kiến nhiều cặp nam, nữ đã thành vợ thành chồng từ trò chơi này và chính mình cũng tìm được vợ nhờ ném pao.
Em Sùng Thị Giống, bản Cung 11, xã Mồ Dề tâm sự: “Ném pao không biết có từ lúc nào, lớn lên thấy người ta chơi cũng chơi theo, thấy người ta làm cũng làm theo thôi. Để đi ném pao, đi chơi tết như thế này em đã tự tay làm quả pao bằng vải, kỳ công lắm đấy! Em đã phải cuộn vải thật chặt, sau đó lại lấy miếng vải to khác khâu bọc lại, khâu bọc bên ngoài 2 đến 3 lần, khi nào thấy căng tròn là được”.
Nam, nữ thanh niên Mông cầm pao đến “điểm hẹn” với niềm hân hoan, phấn khởi để được gặp nhau, trao nhau quả pao và cả ánh mắt, nụ cười. Hào hứng với những quả pao tại “điểm hẹn ném pao” của nhân dân bản Dề Thàng, xã Chế Cu Nha, cô gái Lý Thị Cha cũng không ngoài niềm vui ấy: “Mình không nhớ từ khi nào nữa, lúc còn bé lắm đã theo các anh, các chị đến thửa ruộng bậc thang này để xem và tập ném pao, vui lắm! Với trò chơi này, mọi mệt mỏi, nhọc nhằn của một năm đều được xua tan. Khi quả pao tung lên, mình cũng được như bay theo, hay và thích lắm! Mọi năm đi chơi chỉ để vui tết thôi, còn năm nay đi chơi là để tìm bạn, năm nay đã đủ 18 tuổi rồi”.
