Lên vùng Tây Bắc, nếu được ghé thăm nhà của người dân tộc Thái và thưởng thức món cá nướng, du khách sẽ khó lòng quên hương vị độc đáo này.Món cá nướng (pa pỉnh tộp, nghĩa là cá gập nướng) thường có cách làm cầu kỳ ngay từ khâu chọn nguyên liệu. Món cá nướng này sử dụng nguyên liệu là cá chép hay trôi, trắm và một số loại cá suối khác. Những con cá tươi, qua bàn tay của những người phụ nữ Thái, trở thành món cá nướng thơm lừng hấp dẫn.
Cá được làm sạch vảy rồi mổ. Khác với cách mổ cá thông thường ở dưới bụng, người Thái mổ dọc theo sống lưng, để cá dễ gập úp lại, rồi khía những đường song song trên mình cá. Dao mổ cá phải thật sắc, vết mổ thật gọn để giữ được nguyên các thớ thịt.
Cá được mổ dọc theo sống lưng rồi khía trên mình những đường song song để ngấm gia vị .
Tiếp theo, cá được sát qua chút muối cùng ớt bột khô để khử bớt mùi tanh và chắc thịt. Những gia vị là các loại rau thơm như quả mắc khén (một loại hạt tiêu rừng), gừng, tỏi, sả, hành, rau thơm rừng, ớt bột… băm nhỏ, trộn lẫn với nhau và sát đều lên mình, đồng thời nhồi vào trong bụng cá.
Các loại gia vị để ướp cá được băm nhỏ và trộn đều, ướp trên mình cá và nhồi vào bụng cá. Gia vị đặc biệt nhất là mắc khén và mầm sa nhân (Ảnh: Đỗ Thảo)
Người Thái sẽ gấp đôi mình con cá theo chiều ngang, kẹp vỉ hoặc que nướng bằng tre tươi để giữ và nướng đều trên than hoa đã quạt hồng.Lửa than phải đều và nhỏ để cá chín đều và ngấm. Cá nướng xong, tỏa mùi thơm ngào ngạt.
Suốt quá trình nướng, những gia vị được tẩm ướp và kẹp trong bụng cá sẽ thấm dần, giúp món ăn vừa nhanh chín, lại có hương vị thơm ngon đậm đà hơn.Cá vừa chín tới, người làm gỡ khỏi vỉ và bày lên đĩa. Mùi thơm ngọt của cá chín quyện hương nồng từ các gia vị tỏa ra đầy mời gọi. Nhiều thực khách miền xuôi khi nếm thử cũng phải cất lời khen hương vị độc đáo không lẫn với bất cứ món cá nào từng thưởng thức trước đó.
Ai được thưởng thức món ăn đặc sắc này chắc cùng phải bất ngờ. Cá nướng khô, chắc, thịt cá thơm nức mũi, hòa quện đủ vị chua, đắng, mặn, ngọt của các gia vị, tôn lên vị ngọt béo của cá. Hương vị lạ miệng, thơm ngon có được nhờ sự pha trộn tinh tế các loại gia vị, có đủ vị cay, chua, đắng, ngọt, không làm mất đi vị cá, thậm chí còn “tung hô” cho những thớ thịt cá ngọt ngậy.
Cá được làm sạch, tẩm ướp gia vị chuẩn bị đem nướng (Ảnh: Đỗ Thảo)
Thưởng thức miếng cá mới thấm được sự giỏi giang và cầu kì của người Thái trong việc bếp núc, khéo léo, tỉ mỉ từng công đoạn và cách pha chế các gia vị với nhau thật độc đáo.
Ăn pa pỉnh tộp khiến người ta say. Kèm thêm chút xôi nếp chấm với chẩm chéo, thêm chút rượu ngô cay cay, tê tê, món ăn này khiến người ta “phải lòng” ngay từ miếng đầu tiên. Vì thế, món cá nướng đầy quyến rũ mời gọi tất cả các giác quan của thực khách và chiều lòng tất cả mọi người, kể cả những người khó tính nhất.
Xem thêm:
Khám phá món bọ hung tại miền tây Yên Bái
Thưởng thức 7 món đặc sản tây bắc chỉ dành cho người can đảm
Lên Yên Bái thưởng thức món nhót cả trăm ngàn đồng một kg
Hướng dẫn cách làm:
+ Nguyên liệu: Món cá nướng này sử dụng nguyên liệu là cá chép hay trôi, trắm và một số loại cá suối khác. Những con cá tươi, qua bàn tay của những người phụ nữ Thái, trở thành món cá nướng thơm lừng hấp dẫn.
+ GIA VỊ: Hành Củ, Hành Lá, Rau Húng Dũi, Sả, Ớt và đặc biệt, không thể thiếu MẮC KHÉN (thứ gia vị này có mùi vị đặc trưng, không thể lẫn với bất cứ loại gia vị nào khác.
+ Muối, Mì Chính, hoặc Bột Canh.
+ Cá cạo sạch vảy, và MỔ ĐẰNG SỐNG LƯNG. Các bạn nhớ là không mổ bụng, mà mổ dọc sống lưng cá. Lý do tại sao, lát nữa tôi sẽ giải thích.
+ Dùng dao xẻ dọc phần trên thân cá từ đầu -> đuôi.
+ Cá suối thường chỉ ăn rêu, lá cây và các động vật giáp xác. Nên chúng rất sạch, cá mổ ra hầu như không có mùi tanh. Chúng ta bóc bỏ hết phần ruột cá. Và tuyệt đối KHÔNG ĐƯỢC RỬA LẠI BẰNG NƯỚC.
+Dùng Dao khía liên tục ngang thân cá, tùy vào cá to/nhỏ, dày/mỏng mà ta khía sâu hay nông. Nhưng thường chỉ cần khía vào thịt cá khoảng 30mm là được rồi. Cá được khía như vậy nhằm mục đích làm gia vị ngấm đều hơn.
+ Sau khi cá đã mổ sạch, khía đều 2 mặt (chú ý không rửa lại bằng nước), ta thái & băm nhỏ Rau Thơm, Ớt, Hành Củ, thêm chút muối & Mắc Khén, trộn đều lên. Cho Tất cả hỗn hợp rau thơm & gia vị này vào trong bụng cá. Nhớ dàn đều ra nhé, rắc thêm chút muối & Mắc khén vào phần thân ngoài của cá nữa.
Ở đây, chúng tôi không có đủ gia vị, rau thơm. Nên lấy luôn mấy ngọn non của cây rừng cho vào, cũng ngon chán, mà loại lá này hay lắm, rất chát nên khử hết sạch mùi tanh của cá.
+ Tiếp theo là bước quan trọng để hình thành món cá nướng Pa Pỉnh Tộp. Sau khi đã cho đủ gia vị, ta không gập Cá lại hình dáng ban đầu. Mà gập ngang thân cá lại, tức là gập làm sao phần đầu & phần đuôi cá chụm lại với nhau.
+ Nào, kẹp que Nứa hoặc Tre tươi rồi nướng bằng than củi thôi. Cá Nướng là phải nướng bằng than củi mới ngon, nhiệt không quá cao, cá chín từ từ, vàng đều, cá suối mùa này béo, nướng 1 lát là nước & mỡ cá tiết ra, rỏ xuống than củi xèo xèo, thơm điếc mũi. Ôi, chúng tôi mệt nhọc cả ngày, mấy anh em cứ mong ngóng cá chín để được ăn cơm.
+ Khi nào thấy cá thơm, phần ngoài vàng rộm là chín rồi. Nào, gỡ cá ra khỏi que thôi, các bạn nhớ khéo & nhẹ tay. Da cá dính lên vỏ nứa, đừng vội vàng mà gỡ mạnh tay kẻo vỡ hết, phí công hì hụi làm.
+ Đây, cá nướng Pa Pỉnh Tộp đây, miếng cá phải hình Tam Giác, vàng rộm, thơm ngon cực kì. Bữa tối nay của anh em chúng tôi toàn cá là cá! Cá nướng, Gỏi cá Chiên, và Canh cá nấu rau rừng.
+ Mời các bạn, Cá nướng phải ăn bốc, gỡ xương bằng tay mới ngon, lấm lem ra tay 1 chút cho bõ công thưởng thức món ngon nào. Cá Nướng Pa Pỉnh Tộp ăn cơm Nếp, cơm Tẻ đều hợp, ăn không lại càng…hợp nữa.Kin Lảu!
Vài hình ảnh ướp gia vị cho cá:
Trong bài viết có sử dụng hình ảnh và nội dung của hoabanfood.
